SARIYILDIZ,
CİZRE VE ŞIRNAK’TAKİ NEWROZ KATLİAMLARINI MECLİS’E TAŞIDI
ANKARA - Tutuklu BDP Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız, 21 Mart
1992'de 140'a yakın kişinin ölmesine, yüzlerce kişinin yaralanmasına ve büyük
bir göç dalgasına zemin sunan Şırnak ve Cizre'deki Newroz katliamlarının
aydınlatılması için Meclis Araştırması açılmasını istedi.
Diyarbakır D Tipi Cezaevi'nde tutuklu bulunan BDP Şırnak Milletvekili Faysal
Sarıyıldız, 21 Mart 1992'de 140'a yakın kişinin ölmesine, yüzlerce kişinin
yaralanmasına ve büyük bir göç dalgasına zemin sunan Şırnak ve Cizre'deki
Newroz katliamlarının aydınlatılması için Meclis Araştırması açılmasını istedi.
Sarıyıldız, BDP Grup Başkan Vekili Pervin Buldan aracılığıyla sunduğu araştırma
önergesinde, tarihi bin yıllara dayanan Newroz'un, başta Ortadoğu coğrafyası
olmak üzere bazı Asya ülkelerinde bulunan farklı etnik gruplar tarafından
farklı anlamlar yüklenerek kutlandığını belirtti.
'140'a yakın kişi katledildi'
Ortadoğu'nun kadim halklarından biri olan Kürtlerin de halkların özgürlük
istemini simgeleyen Newroz'u baharın müjdeleyicisi, zulüm ve zorbalıklardan
kurtuluş, özgürleşme, barış ve adalet gibi anlamlar yükleyerek kutladığını
belirten Sarıyıldız, önergede şu değerlendirmede bulundu: "Kürtlerin 1980
öncesi daha çok tarihi ve kültürel bir tema ile kutladığı Newroz kutlamaları,
bölgede süren çatışmalı ortama paralel olarak 1990'lı yıllardan sonra politik
bir muhteva ile insanları biraraya getirmiştir. Tarihi ve kültürel motiflerin
yanı sıra politik içerik ile kutlanmaya başlanan Newroz Bayramı'na devlet
güçlerinin müdahalesi oldukça sert olmuştur. Türkiye'de 30 yılı aşkın süredir
devam eden çatışmalı ortamın en kanlı ve trajik olaylarından biri 21 Mart 1992
tarihinde Cizre ve Şırnak'ta meydana geldi. Newroz kutlamalarında halk,
devletin sert ve acımasız müdahalesine maruz kaldı. 1992 yılında Şırnak ve
Cizre'de yapılacak kutlamanın kitlesel olacağını bilen dönemin devlet erkânı,
yaygınlaşan ve politikleşen bu güne dair 'üst düzeyde önlem' aldı. 21 Mart
akşamı Şırnak kent merkezi adeta bombalandı. 3 gün boyunca çatışmalar yaşandı.
Bilanço 38 kişi ölü, 120 kişi de yaralıydı. 1992 Newrozu'nda Şırnak gibi savaş
alanına dönen diğer bir yer de Cizre İlçe merkezi oldu. Tüm girişimlere rağmen
polis ve asker, halkın yürümesine izin vermezken yürümek isteyen kitleye ateşli
silahlar ile müdahale etti. Açılan ateş sonucu resmi rakamlara göre biri
gazeteci toplam 57, gayri resmi rakamlara göre ise 94 kişi yaşamını
yitirdi."
Cizre ve Şırnak'ta yaşananların uluslararası kamuoyu tarafından duyulması
üzerine Almanya'nın, "Sivil Kürt halkına ateş açıldığı" gerekçesiyle
Türkiye'ye silah sevkiyatını durdurduğunu hatırlatan Sarıyıldız, "Halkın
Emek Partisi'ne mensup dönemin 14 Kürt parlamenteri, Birleşmiş Milletlere
konuyla ilgili Türkiye'yi şikayet edince, BM olayların incelenmesi için bir
komisyon oluşturdu. Bu komisyonun 15 Nisan 1992'de yayımladığı rapora göre
güvenlik güçleri sivil halkın bulunduğu alanları 20 saat boyunca taradığı
yönünde tespit yapıldı" diye hatırlattı.
'Halkların birbirine olan güvenini
sağlayacak'
Bu tür olaylarda devlet görevlileri aleyhine yürütülen soruşturmaların aşırı
uzun olmasına bağlı olarak zaman aşımı ile davaların düşmesi ve soruşturma
dosyalarına ulaşmanın mümkün olmaması, insan hakları ihlallerinden sorumlu
güvenlik güçleri mensuplarına fiili bir cezasızlık sağladığına dikkat çeken
Sarıyıldız, "Şırnak ve Cizre'de 140'a yakın yurttaşın ölmesine neden
olaylar ile ilgili herhangi bir soruşturma açılmazken, yaşanan ölüm ve
yaralamalar ile ilgili hazırlanması gereken tutanaklar ya hazırlanmamış ya da
eksik de olsa hazırlanan tutanaklar dosyalara bırakılmamıştır. Geçmişte yaşanan
karanlık ve kanlı olayların aydınlatılması ve sorumlulardan hesap sorulması
geleceğin demokratik inşasına katkı sunacaktır. Geçmişle yüzleşmek 'halkların
birbirini suçlaması ve ayrılığı derinleştirmek' değildir. Kürt halkının
toplumsal hafızasında derin yaralar açan bu tür olayların aydınlatılması
halkların birbirine olan güveninin tesisini sağlayacağı gibi toplumsal
dayanışmayı da güçlendirecektir" diye kaydetti.
'İki katliam için Hakikatleri Araştırma
Komisyonu kurulsun'
Sarıyıldız, 140'a yakın kişinin ölmesine, yüzlerce kişinin de yaralanmasına ve
büyük bir göç dalgasına zemin sunan Şırnak ve Cizre Newroz olaylarının
aydınlatılması için açılacak olan Meclis Araştırması'nın mağdurlar ve
öldürülenlerin yakınları için bir hesap sorma olanağı sunacağına işaret etti.
Yıllardır Kürt siyasal hareketinin mensupları ve demokratik kesimler tarafından
önerilen Hakikatleri Araştırma Komisyonu'nu da toplumsal güvenin sağlanmasında
önemli bir adımı olacağına dikkat çeken Sarıyıldız, "Kürt halkının
tarihsel hafızasında asla silinmeyecek olan her iki katliamın aydınlatılması
için de Hakikatleri Araştırma Komisyonu kurulmalıdır. Her iki katliamla ilgili
soruşturmaların yeniden başlayabilmesi, faillerin tespiti, kapsamlı bir soruşturmanın
yürütülmesi, soruşturma ve yargılama safhalarında mağdurların ve yakınlarının
aktif bir biçimde yer alabilmesi için konu hakkında Meclis Araştırması'nın
açılması önem arz etmektedir" diye belirtti.